Yapay zeka destekli tıbbi görüntü analizi, radyoloji, patoloji ve oftalmoloji gibi alanlarda tanı doğruluğunu artıran ve hekimlerin iş yükünü azaltan devrim niteliğinde bir teknolojidir.
Kullanım Alanları
Radyoloji
- Göğüs X-Ray: Pnömoni, tüberküloz, nodül tespiti
- Mamografi: Meme kanseri taraması
- CT Tarama: Akciğer nodülü, karaciğer lezyonları
- MRI: Beyin tümörü, diz yaralanmaları
Patoloji
- Dijital patoloji slide analizi
- Kanser hücre tespiti ve grading
- Mitoz sayımı
- İmmünohistokimya değerlendirme
Oftalmoloji
- Diyabetik retinopati taraması
- Yaşa bağlı makula dejenerasyonu
- Glokom tespiti
Dermatoloji
- Melanom vs benign lezyon
- Deri kanseri taraması
Deep Learning Mimariler
Convolutional Neural Networks (CNN)
import torch.nn as nn
class MedicalImageClassifier(nn.Module):
def __init__(self):
super().__init__()
self.features = nn.Sequential(
nn.Conv2d(3, 64, 3, padding=1),
nn.ReLU(),
nn.MaxPool2d(2),
# ... more layers
)
self.classifier = nn.Linear(512, num_classes)
def forward(self, x):
x = self.features(x)
x = x.view(x.size(0), -1)
return self.classifier(x)
Yaygın Mimariler
- ResNet: Skip connection ile derin ağlar
- DenseNet: Dense bağlantılar
- EfficientNet: Optimal ölçekleme
- U-Net: Segmentasyon için
- Vision Transformer (ViT): Attention mekanizması
Veri Hazırlığı
Veri Artırma (Augmentation)
- Rotation, flip, crop
- Brightness, contrast adjustment
- Elastic deformation
- Mixup, CutMix
Annotation
- Uzman hekim tarafından etiketleme
- Bounding box, segmentasyon maskesi
- Multi-reader consensus
Model Değerlendirme
- Sensitivity (Recall): Hastalıklı vakaları yakalama
- Specificity: Sağlıklı vakaları doğru tanımlama
- AUC-ROC: Sınıflandırma performansı
- Dice Score: Segmentasyon doğruluğu
Regülasyon ve Sertifikasyon
- FDA (ABD): 510(k), De Novo, PMA yolları
- CE Mark (AB): MDR 2017/745 uyumu
- Türkiye: TİTCK tıbbi cihaz mevzuatı
Etik Konular
- Bias ve fairness (demografik gruplar arası)
- Explainability (kararların açıklanabilirliği)
- Liability (hata durumunda sorumluluk)
- Human-in-the-loop yaklaşımı
Başarılı Ürünler
- Google DeepMind: Retinal imaging
- Viz.ai: Stroke detection
- Paige AI: Digital pathology
- Zebra Medical: Multi-organ AI
Implementasyon
- Klinik ihtiyaç tanımlama
- Veri toplama ve annotation
- Model geliştirme ve validation
- Retrospektif klinik çalışma
- Prospektif pilot
- Regülatör onay
- PACS/HIS entegrasyonu
- Sürekli izleme ve güncelleme
AI tıbbi görüntüleme, hekimlerin tanı koyma sürecini destekleyen güçlü bir araçtır. İnsan uzman ile AI'ın işbirliği, en iyi sonuçları verir.